Distributie en Agentuur

Wat is distributie?
Een distributieovereenkomst legt de relatie vast tussen de leverancier en haar distributeur waaronder de door hen te sluiten koopovereenkomsten zullen plaatsvinden. Vaak is er sprake van exclusiviteit. 

Het Burgerlijk Wetboek kent geen algemene regeling inzake distributieovereenkomsten. 

De eenzijdige beëindiging van distributieovereenkomsten wordt geregeld door redelijkheid en billijkheid. Een distributieovereenkomst kan niet zonder meer worden opgezegd. Dat kan misbruik van recht opleveren. Lagere rechtspraak leert dat vrij snel wordt aangenomen dat hiervan sprake is. Bijvoorbeeld wanneer de distributeur aanzienlijke investeringen heeft gedaan op basis van zijn vertrouwen in het duurzame karakter van de overeenkomst (en/of op verzoek van de leverancier), terwijl die investeringen nog niet zijn terugverdiend.
Dat kan ook het geval zijn indien er geen behoorlijke reden voor beëindiging bestaat. In de literatuur wordt wel verdedigd dat een opzegtermijn van drie maanden het minimum is en dat bij een looptijd van meer dan twee jaar deze verlengd moet worden tot zes maanden en zo verder oplopend tot een opzegtermijn van 1–3 jaar bij een overeenkomst die meer dan tien jaar heeft geduurd. 

Aangenomen wordt dat naast inachtneming van een opzegtermijn ook een gehoudenheid kan bestaan tot het schadeloos stellen van een distributeur. 

Wat is agentuur?
De agentuurovereenkomst is de overeenkomst waarbij de handelsagent in opdracht van zijn principaal (opdrachtgever) nieuwe klanten aanbrengt of de overeenkomsten met bestaande klanten uitbreidt. De meeste geschillen tussen de agent en de principaal ontstaan bij beëindiging van de agentuurovereenkomst. In geval van beëindiging heeft de handelsagent in principe recht op een klantenvergoeding voor zover hij de principaal nieuwe klanten heeft aangebracht (of de overeenkomsten met de bestaande klanten aanmerkelijk heeft uitgebreid). Die lopende overeenkomsten met deze klanten moeten de principaal wel nog aanzienlijke voordelen opleveren.

De hoogte van een klantenvergoeding moet billijk zijn, gelet op alle omstandigheden (in het bijzonder de verloren provisie uit de overeenkomsten met deze klanten). Het bedrag van de vergoeding is niet hoger dan dat van de beloning van een jaar, berekend naar het gemiddelde van de laatste vijf jaren, of indien de overeenkomst korter heeft geduurd, naar het gemiddelde van de gehele duur daarvan.