Terreinborden; 9 tips voor succesvol gebruik

November 2019

Beheerders van haventerreinen en terminals lopen grote risico’s door de gevaren die het exploiteren van dergelijke terreinen met zich meebrengen. Die zogenaamde ‘terreinrisico’s’ wil je dus zoveel mogelijk uitsluiten. Dat kan onder meer door het hanteren van een terreinbord.

 “het toepassen van de tips uit dit blog geschiedt op eigen risico”

In dit blog geef ik 9 tips die in de ‘praktijk’ werken bij een succesvol beroep op de aansprakelijkheidsuitsluiting(en) op terreinborden. Met de praktijk bedoel ik in dit geval in procedures bij rechtbanken en gerechtshoven.

Op terreinborden staan vaak  uitsluitingen of beperkingen van aansprakelijkheid (‘exoneraties’ ) opgenomen. Maar voordat een eventueel beroep op een exoneratie aan de orde komt, moet worden vastgesteld of (de tekst van) het bord van toepassing is op de rechtsverhouding tussen de betreder van het terrein en de gebruiker van het terreinbord (vgl. bijvoorbeeld professor Claringbould in de Beursbengel van oktober 2016[1]). Anders gezegd: de vraag zal moeten worden beantwoord of de betreder wordt gebonden aan de tekst van het terreinbord.
In dat kader destilleerde ik uit de jurisprudentie de volgende evidente doch relevante tips.

TIP 1: Zorg dat het terreinbord duidelijk zichtbaar is op de plek waar de betreder het terrein betreedt of waar een schip aanmeert (Onder meer Rechtbank Zeeland-West-Brabant)

TIP 2: Zorg dat de tekst op het terreinbord duidelijk leesbaar is (Onder meer Rechtbank Zeeland-West-Brabant)

TIP 3: Laat de betreder(s) een toegangsbewijs tekenen waarop de tekst van het terreinbord is herhaald alvorens toegang tot het terrein te verlenen. (Onder meer Rechtbank Rotterdam)

TIP 4: Zorg voor een effectieve tekst. Rechters zullen door middel van uitleg bepalen welke zin partijen redelijkerwijs aan de betreffende mededeling op een terreinbord mogen toekennen. In normaal Nederlands: rechters zullen vaststellen of het voor partijen duidelijk was welke rechten en plichten ze aangingen. Moest de betreder begrijpen dat de gebruiker van het terreinbord aansprakelijkheid voor een bepaald risico wilde uitsluiten? Meer concreet:

TIP 5: Zorg dat naast een algemene uitsluiting van alle risico’s, het bord ook meer specifiek  waarschuwt welke (bijzondere) risico’s je wenst uit te sluiten. (Meermaals Rechtbank Rotterdam, maar ook Hof Den Haag)

TIP 6: Formuleer ‘ruim’. Noem onder meer de werkzaamheden die op het terrein worden uitgevoerd. (Meermaals Rechtbank Rotterdam)

In de jurisprudentie vond ik ter inspiratie bij TIP 5 & 6 de volgende voorbeelden:

• Mocht de chauffeur van een vrachtwagen (de betreder) ervan uitgaan dat de terminal haar aansprakelijkheid heeft uitgesloten of beperkt in het geval dat bij lossingswerkzaamheden naast de container ook zijn truck door een hijskraan omhoog wordt getakeld en vervolgens kantelt met grote schade tot gevolg?
  
  
• Mocht de eigenaar van een binnenschip (betreder) ervan uitgaan dat de terminal haar aansprakelijkheid heeft uitgesloten of beperkt in het geval dat bij belading van zijn schip de spreader van een terminalkraan schade zou toebrengen aan ‘de klep van de pet’ van het stuurhuis?

TIP 7: Formuleer ook een aansprakelijkheidsbeperking (dus geen volledige aansprakelijkheidsuitsluiting) in geval van opzet of bewuste roekeloosheid. (Onder meer Rechtbank Noord-Holland)

Veel terreinborden verwijzen tevens  naar bepaalde branchevoorwaarden. Dit kan een extra redmiddel of een laatste strohalm zijn. Het komt echter geregeld voor dat men verwijst naar algemene voorwaarden met daarin voor de exploitant ongunstige bepalingen. Daarmee snijd je jezelf spreekwoordelijk in de vingers.

Wat we in de praktijk vaak zien, is dat naar de ‘laatste versie’ van branchevoorwaarden wordt verwezen. De tekst van branchevoorwaarden wordt om de zoveel tijd gewijzigd. Die wijzigingen zijn niet altijd ten gunste van de gebruiker. Dus:

TIP 8: Verwijs naar – gunstige – branchevoorwaarden.

TIP 9: Verwijs naar de juiste set branchevoorwaarden.

Wil je een terreinbord plaatsen of heb je vragen over het huidige terreinbord? Neem dan contact op via (+31) (0)10 224 5515 of stuur een e-mail naar giesbertz@vantraa.nl.

[1] https://www.vantraa.nl/media/1947/bijdrage-mcl-de-beursbengel-oktober-2016.pdf