Douane en Corona; in-/uitvoer van persoonlijke beschermingsmiddelen en uitstel van betaling

April 2020

Het coronavirus (COVID-19) heeft op iedere sector zijn weerslag, zo ook binnen de (douane)logistiek. Om de pijn enigszins te verzachten heeft ook de Douane inmiddels diverse maatregelen genomen. Zo kunnen bedrijven die tijdelijk niet aan hun financiële verplichtingen kunnen voldoen uitstel van betaling krijgen voor de diverse rechten bij invoer. De Europese Commissie heeft daarnaast een vrijstelling verleend voor het in het vrije verkeer brengen van meerdere persoonlijke beschermingsmiddelen, onder bepaalde omstandigheden. Maar er gelden ook beperkingen, namelijk op de uitvoer van persoonlijke beschermingsmiddelen.

In deze bijdrage lichten wij verschillende aspecten bij het in het vrije verkeer brengen van persoonlijke beschermingsmiddelen toe, gaan wij in op het uitvoerverbod van deze producten en behandelen we kort de mogelijkheid van uitstel van betaling.

In het vrije verkeer brengen persoonlijke beschermingsmiddelen
Er geldt een vrijstelling van douanerechten en BTW bij invoer van bepaalde persoonlijke beschermingsmiddelen. De vrijstelling is met terugwerkende kracht van toepassing vanaf 30 januari 2020 tot en met 31 juli 2020. Mogelijk wordt deze periode verlengd.

Voorwaarden vrijstelling
De vrijstelling is alleen van toepassing wanneer de persoonlijke beschermingsmiddelen worden geschonken en de ontvangende partij de goederen op eigen naam in het vrije verkeer brengt. De ontvangende partij kan één van de volgende partijen zijn:

• een overheidsinstelling;
• liefdadigheids- of filantropische instellingen (momenteel alleen Vereniging het Nederlandse Rode Kruis en de Stichting Leger des Heils);
• hulporganisaties, ziekenhuizen, zorginstellingen en zorgverleners in het BIG-register.

Om gebruik te kunnen maken van de vrijstelling, moet een vergunning worden aangevraagd. Dat kan bij het zogenoemde bedrijvencontactpunt van de Douane in de regio waar de importerende partij is gevestigd.

Indeling persoonlijke beschermingsmiddelen
Niet alle persoonlijke beschermingsmiddelen zijn vrijgesteld. De Douane heeft op haar website gepubliceerd dat in ieder geval de volgende producten onder de vrijstelling vallen:

• FFP1, FFP2 en FFP3 maskers
• protectiejassen
• spatbrillen
• schorten
• chirurgische maskers
• onderzoekshandschoenen
• diagnostische testen

Op basis van de indeling wordt vastgesteld of een vergunning voor een vrijstelling kan worden verleend. De goederencode en omschrijving zijn daarom van groot belang in de aangifte.

Uitvoerverbod persoonlijke beschermingsmiddelen
De uitvoer van bepaalde persoonlijke beschermingsmiddelen is verboden. De Europese Commissie heeft in Verordening (EU) nr. 2020/568 opgenomen voor welke goederen dit geldt (opvolger van de Verordening (EU) nr. 2020/402). De uitvoer is in sommige gevallen toch toegestaan, maar dan moet wel een uitvoervergunning worden aangevraagd.

Indeling persoonlijke beschermingsmiddelen
In de verordening (EU) nr. 2020/568 is in bijlage I een lijst opgenomen van goederen die onder het uitvoerverbod vallen. Grofweg gesteld betreft het de volgende goederen:

• brillen en vizieren voor het beschermen van de ogen
• mond- en neusbeschermingsmiddelen
• beschermende kleding

In de bijlage zijn ook specificaties en de goederencodes opgenomen. De Douane neemt het standpunt in dat als een product onder die goederencode – die is opgenomen in bijlage I bij de verordening – valt, er een uitvoerbeperking geldt. Ook in het geval de goederen helemaal niet voldoen aan de specifieke voorwaarden om te beschermen tegen het virus. Wij voeren inmiddels een procedure hierover, aangezien we dit standpunt niet delen.

Dit uitvoerverbod geldt vanaf 26 april 2020 en is 30 dagen van toepassing. Het is mogelijk dat de Europese Commissie de uitvoerbeperkingen daarna gaat verlengen. Let op: vóór 26 april 2020 waren de uitvoerbeperkingen van toepassing op meer soorten goederen.

Uitvoervergunning
Het is mogelijk om alsnog persoonlijke beschermingsmiddelen uit te voeren, als u een uitvoervergunning heeft. Deze uitvoervergunning wordt echter slechts in een beperkt aantal gevallen afgegeven, namelijk als de goederen worden geleverd in het kader van een transactie zoals genoemd in de verordening. Bijvoorbeeld als het gaat om een levering aan specifieke activiteiten van hulporganisaties in het buitenland, activiteiten van het Global Outbreak Alert & Response-netwerk (GOARN) van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) of om een levering aan buitenlandse operaties van EU-lidstaten, waaronder militaire operaties, internationale politiemissies of civiele internationale vredeshandhavingsmissies.

Uitstel van betaling
Wanneer uw bedrijf in de financiële problemen dreigt te komen door de coronacrisis, dan kunt u uitstel van betaling aanvragen voor onder meer de verschuldigde douanerechten en ook de verschuldigde BTW bij invoer. Het uitstel geldt in ieder geval tot de 15e dag van de maand volgende op de maand waarin de verscherpte coronamaatregelen eindigen. Let op: de aangiften moeten nog wel – zoals gebruikelijk – worden ingediend.

Bij directe vertegenwoordiging gelden specifieke voorwaarden. Hoewel bij directe vertegenwoordiging de importeur (vertegenwoordigde) de schuldenaar is, loopt de betaling van de douaneschuld vaak over het maandkrediet van de vertegenwoordiger.

De Douane geeft nu de mogelijkheid dat – onder voorwaarden – ook uitstel van betaling wordt verkregen door de vertegenwoordigde (importeur). Als de importeur uitstel heeft gevraagd (en gekregen), dan hoeft de vertegenwoordiger het bedrag waarvoor door de importeur uitstel is gekregen, vooralsnog niet af te dragen. De betalingsverplichting ligt dan bij de importeur en niet meer bij de expediteur. Achteraf is de expediteur ook niet meer aansprakelijk. Dit is hetzelfde onder “normale” omstandigheden. De expediteur is onder directe vertegenwoordiging aansprakelijk tot einde verificatie.

Deze mogelijkheid bestaat alleen als de importeur in Nederland is gevestigd (vertegenwoordigde). Er wordt geen uitstel van betaling verleend voor storting van contante zekerheid voor aangiften actieve verdeling en tijdelijke invoer met een vergunning op aangifte.

Voor uitstel van betaling voor accijnsschulden gelden specifiekere regels. U moet eerst wachten totdat er een naheffingsaanslag is opgelegd. Nadat het verzoek tot uitstel door de Belastingdienst is ontvangen, worden dan meteen alle invorderingsmaatregelen stilgezet. U krijgt uitstel van betaling voor in beginsel een periode van drie maanden.

Voor een periode langer dan drie maanden geldt een zwaardere aanvraagprocedure. Wel zijn er versoepelingen aangebracht ten opzichte van de normale procedure die geldt voor een dergelijk langer uitstel van betaling. Zo is de eis van een verklaring van een zogeheten (derde) deskundige vervallen als de totale belastingschuld waarvoor uitstel van betaling wordt gevraagd minder dan EUR 20.000 bedraagt. Indien het bedrag meer dan EUR 20.000 bedraagt, blijft een verklaring van een deskundige, zoals een accountant, vereist.

Meer informatie?
Wilt u meer informatie, heeft u hulp nodig bij de in- of uitvoer van persoonlijke beschermingsmiddelen of wilt u uitstel van betaling aanvragen voor douane- of accijnsschulden? Neem dan contact op met Customs Knowledge of kijk op www.customsknowledge.nl.