Demurrage en detention, een noodzakelijk kwaad?

September 2023

Wat is demurrage en detention?
In het zeevervoer wordt gebruik gemaakt van containers in allerlei soorten en maten. Veel van deze containers worden ter beschikking gesteld door de containerrederijen (zoals MSC, Maersk, CMA CGM, Cosco, enzovoorts), het betreft zogenoemde carrier owned containers. Voor die rederijen is het van belang dat zodra het zeevervoer is uitgevoerd en een container op de kade staat, deze zo spoedig mogelijk door de ladingbelanghebbenden in ontvangst wordt genomen en weer leeg wordt ingeleverd bij een containerdepot, zodat de container weer in te zetten is voor het uitvoeren van een volgende vervoerovereenkomst.

Om de ladingbelanghebbenden aan te sporen om containers na lossing zo spoedig mogelijk in ontvangst te nemen en weer terug in te leveren bepaalt de vervoerovereenkomst dat als dat niet gebeurt een vergoeding betaald moet worden: demurrage of detention. Demurrage dient betaald te worden over iedere dag dat de container na afloop van de vrije dagen (de zogenoemde free time of free period) nog op de containerterminal staat, en detention is verschuldigd indien de container wel is opgehaald van de containerterminal maar niet tijdig wordt ingeleverd. De gehanteerde tarieven zijn in de regel aanzienlijk en variëren per type container (20’/40’/HC/Reefer/Flat enzovoorts).

In de praktijk zijn de redenen waarom ladingbelanghebbenden niet tijdig, binnen het aantal vrije dagen, een container ophalen en later weer inleveren zeer divers. Soms is de achtergrond een logistieke of operationele kwestie en wordt de terminal als extra opslagruimte gebruikt. In de zaken die wij voorbij zien komen is echter vaker iets anders aan de hand, zoals een handelsgeschil tussen koper en verkoper, waardoor de geadresseerde koper niet over de benodigde documenten (zoals het cognossement) beschikt om de container in ontvangst te kunnen nemen. Ook zien wij geregeld dat de autoriteiten in het land van import de vrijgave van een container blokkeren. Bijvoorbeeld vanwege een incorrect douanemanifest, een strafrechtelijk onderzoek vanwege smokkel of omdat containers geselecteerd zijn voor douane inspectie. Die laatste situatie deed zich voor in een vonnis van de rechtbank Rotterdam.[1]

De feiten
Een importeur van niet-medische mondmaskers, Arnesco, heeft in totaal zeven containers met mondmaskers gekocht van een Chinese verkoper. De verkoper heeft voor het zeevervoer van China (Ningbo) naar Nederland (Rotterdam) gecontracteerd met zeevervoerder Cosco. Voor het zeevervoer worden twee cognossementen (Bills of lading) afgegeven waarop Arnesco als consignee (ontvanger) staat vermeld.

Na aankomst van de zeven containers in de haven van Rotterdam worden door Cosco Arrivial Notices verstuurd aan Arnesco. Na aankomst zijn drie van de zeven containers door de douane geselecteerd voor een zogenoemde ATO-controle (Aangifte Tijdelijke Opslag). Daarna worden alle zeven containers geselecteerd voor een verdere douanecontrole. In het kader van die controle zijn de containers vanaf de terminal vervoerd naar controlelocaties van de douane.

Cosco vordert betaling van demurrage en detention, omdat Arnesco de zeven containers na het presenteren van de cognossementen lange tijd niet heeft uitgehaald en uiteindelijk pas na het verstrijken van de free period heeft geretourneerd.

Door Arnesco worden enkele verweren gevoerd waar hierna op wordt ingegaan. Opvallend detail is dat Nederlands recht wordt toegepast. Dit, omdat zowel Arnesco en Cosco daarvan uitgaan. Vaak zal een cognossement echter een rechtskeuze bevatten, bijvoorbeeld voor Engels recht of Chinees recht.

Carrier’s Tariff
Van belang is dat een vordering ter zake demurrage en detention een contractuele vordering is. Tussen de vervoerder en diens wederpartij zal daarom een overeenkomst moeten zijn gesloten waarvan onderdeel uitmaakt dat na afloop van de free period er demurrage en detention verschuldigd is. Zonder die afspraak bestaat er in beginsel geen grondslag voor een vordering tot betaling van demurrage en detention.

Arnesco erkent dat zij partij is geworden bij de vervoerovereenkomst zoals neergelegd in de cognossementen. In de cognossementen worden de Terms and Conditions van Cosco, de cognossementsvoorwaarden, van toepassing verklaard en deze staan ook afgedrukt op de keerzijde van de cognossementen. Arnesco stelt zich echter op het standpunt dat het tarievenoverzicht geen deel uitmaakt van de cognossementsvoorwaarden. Zij is niet bekend met die tarieven, noch met de free period, en meent daarom dat die niet aan haar tegengeworpen kunnen worden.

De rechtbank oordeelt dat Arnesco, door partij te zijn geworden bij de vervoerovereenkomst zoals neergelegd in de cognossementen, ook gebonden is aan cognossementsvoorwaarden van Cosco. Op grond van clausule 10 van de cognossementsvoorwaarden geldt dat als containers niet binnen vrije periode worden ingeleverd kosten in rekening worden gebracht die volgen uit een tarievenlijst (het zogenoemde Carrier’s Tariff). Die tarieven staan echter niet op het cognossement, de cognossementsvoorwaarden of in de Arrival Notices. De rechtbank oordeelt dat Arnesco toch gebonden is aan de tarievenlijst. Die tarieven zijn te vinden op de website van Cosco, waarnaar wordt verwezen in de Arrival Notices. Die informatie was aldus op eenvoudige wijze te raadplegen en daarmee voldoende kenbaar voor Arnesco. De rechtbank is daarom van oordeel dat Arnesco vergoeding van de kosten (demurrage en detention) overeenkomstig die tarievenlijst verschuldigd is aan Cosco vanwege het na de free period retourneren van de containers.

Verzuim Cosco
Arnesco is van opvatting dat het te laat ophalen en retourneren (deels) te wijten is aan handelen van Cosco zelf. Arnesco betoogt dat zij zou niet gehouden is om demurrage en detention te betalen over de periode dat Cosco zelf in verzuim was.

De rechtbank stelt vast dat door verwarring aan de kant van Cosco vijf van de zeven containers niet al op 14 december 2020 naar het terrein van de douane zijn vervoerd, maar pas op 22, respectievelijk 28 december 2020. Cosco heeft haar vordering gedurende de procedure daarom verminderd voor diezelfde periode. De rechtbank is van opvatting dat die vermindering onvoldoende is, omdat extra vertraging is ontstaan door de kerstperiode die anders niet zou zijn ontstaan. De demurrage wordt daarom nog verder verminderd met drie dagen per container.

Matiging
Door Arnesco wordt verder een beroep gedaan op matiging van de verschuldigde kosten op grond van de redelijkheid en billijkheid (art. 6:248 lid 2 BW). Dit wordt door de rechtbank niet gehonoreerd, omdat onvoldoende is onderbouwd waarom de bedragen voor demurrage en detention onredelijk hoog zouden zijn of niet in verhouding staan tot de door Cosco gemaakte kosten en waarom de free period onredelijk kort zou zijn.

Hier lijkt de rechtbank mogelijk niet goed te onderkennen wat demurrage en detention daadwerkelijk is. Naar Engels recht is demurrage een (contractueel gefixeerde) schadevergoeding (liquidated damages) voor het niet kunnen beschikken over de container. Demurrage en detention betreffen dus geen kosten die een vervoerder heeft moeten maken (zoals bijvoorbeeld de kosten van opslag op een containerterminal).
Naar Nederlands recht zou mogelijk betoogd kunnen worden dat demurrage en detention een contractuele boete betreffen die een ladingbelanghebbende verschuldigd is als hij niet tijdig presteert. Een contractuele boete kan worden gematigd als de billijkheid dat klaarblijkelijk eist (art. 6:94 BW). Dit biedt wellicht mogelijkheden in de situatie dat een container op een terminal staat en een partij tot betaling van demurrage/detention wordt aangesproken maar die situatie niet kan opheffen. Het heffen van een contracuele boete om die partij in beweging te brengen heeft dan geen enkele zin. Dit mogelijke verweer komt in het vonnis echter niet aan de orde.

Conclusie
Vermeerderd met diverse proceskosten en rente wordt, ondanks dat enkele dagen in mindering worden gebracht vanwege de kerstperiode, meer toegewezen dan in hoofdsom is gevorderd. Bij de wijze waarop het Carrier’s Tariff onderdeel uitmaakt van de vervoerovereenkomst zou de vraag gesteld kunnen worden of, gelet op alle moderne communicatiemiddelen, dit niet op een meer transparante wijze te bewerkstelligen valt. Dit vonnis van de rechtbank Rotterdam maakt echter duidelijk dat het voeren van verweer tegen een vordering voor demurrage en detention in de praktijk niet eenvoudig is. Het is dan ook illustratief voor de praktijk dat de vordering van Cosco grotendeels wordt toegewezen. Partijen doen er daarom verstandig aan om tijdig te handelen wanneer demurrage en detention vorderingen ontstaan en advies in te winnen over hun positie.

* * *

[1] Rechtbank Rotterdam 22 juni 2022, ECLI:NL:RBROT:2022:10682